Ο εκδότης κ. Πετσόπουλος Ο εκδότης κ. Πετσόπουλος
Εξέδωσαν το χιλιοστό βιβλίο τους οι εκδόσεις Αγρα και το γιορτάζουν με την έκδοση του τόμου «Εκδόσεις Αγρα – 1.001 βιβλία».
Η ιστορία του εκδοτικού οίκου ξετυλίγεται, καθώς φυλλομετρούμε τον τόμο, μέσα από αναπαραγωγές –ενός προς ένα– των 1.000 εξωφύλλων των βιβλίων και καταλογογράφηση των τίτλων, μέσα από παλιές συνεντεύξεις του εκδότη Σταύρου Πετσόπουλου, φωτογραφίες και χαιρετισμούς φίλων και συνεργατών. Ξεφυλλίζοντάς τον, θυμηθήκαμε, μεταξύ άλλων, τα βιβλία του Εκτορα Κακναβάτου, του Ανδρέα Εμπειρίκου, του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, του Αρη Κωνσταντινίδη, του Δημήτρη Δημητριάδη, του Νίκου Καββαδία, της Ρέας Γαλανάκη, του Georges Bataille και του W. Z. Sebald, αλλά και τη διάσημη σειρά αστυνομικής λογοτεχνίας της Αγρας – εκδόσεις καλαισθητικής τυπογραφίας. Ηταν η αφορμή για μια «επετειακή» συνομιλία με τον Σταύρο Πετσόπουλο.
1.000 βιβλία σε 32 χρόνια, με άλλα λόγια περίπου 32 τίτλοι κατ’ έτος. Σημαντική παραγωγή, αλλά όχι μεγάλη, συγκριτικά με άλλους εκδοτικούς οίκους…
Είναι αλήθεια ότι πολλοί ξεκίνησαν τα ίδια χρόνια με εμάς, αλλά ξεπέρασαν στο μεταξύ κατά πολύ τον αριθμό των 1.000 τίτλων. Για εμάς όμως, για τον τρόπο με τον οποίο εκδίδουμε τα βιβλία, αυτός ο αριθμός είναι μεγάλος και το γιορτάζουμε.
Ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από το ύφος των εκδόσεων Αγρα;
Υπήρξε φροντίδα στην αισθητική και προτάσεις τυπογραφίας που ακολουθήσαμε με μεγάλη αυστηρότητα –παρ’ ότι αλλάξαμε συχνά φόρμες και σχήμα–, ώστε τα βιβλία μας να είναι αναγνωρίσιμα. Η πρόταση της Αγρας είναι η αντιμετώπιση του βιβλίου ως ενιαίου πράγματος, από την επιλογή των τίτλων, ως τις γραμματοσειρές, το χαρτί, το εξώφυλλο, τις εισαγωγές, τα σχόλια, τις υποσημειώσεις, τα οπισθόφυλλα και την εικονογράφηση. Η ιδέα είναι το βιβλίο που θα φτάσει στον αναγνώστη να διασώζει κάτι από το κέφι και το ξάφνιασμα της πρώτης ανάγνωσης, από την ευχαρίστηση που μας πρόσφερε το βιβλίο όταν εμείς το πρωτοδιαβάσαμε. Αυτό έχουμε στο μυαλό μας όταν επιλέγουμε έναν τίτλο, και στη συνέχεια αναζητάμε τον πιο ενδιαφέροντα και ζωηρό τρόπο να για μεταδώσουμε αυτό το κέφι στον αναγνώστη.
Οι εκδόσεις σας άφησαν το αχνάρι τους στη μεταπολιτευτική εκδοτική παραγωγή για την καλαισθησία τους. Πόσο σχετίζεται αυτό με την επιμονή σας στη χρήση μεθόδων της παραδοσιακής τυπογραφίας;
Κατ’ αρχάς δεν μας αρέσει ο όρος «παραδοσιακή τυπογραφία». Παραπέμπει σε φράσεις όπως «παραδοσιακό γλυκό κουταλιού». Προτιμάμε τον όρο «κλασική τυπογραφία». Αυτό που προσπαθήσαμε ήταν τα παλιά διδάγματα της κλασικής τυπογραφίας να τα εφαρμόσουμε στις καινούργιες τεχνικές. Πειραματιστήκαμε λοιπόν σε νέες τεχνικές τόσο στη χρήση της εικόνας όσο και σε πρωτοποριακές μεθόδους εκτύπωσης, αναζητώντας πάντοτε τις καλύτερες λύσεις, αισθητικά και τεχνικά. Και όπου αυτό δεν το βρήκαμε στην Ελλάδα, το ψάξαμε στο εξωτερικό, όπως για παράδειγμα στην πρόσφατη έκδοση της «Αννας Καρένινας». Είναι ένα ογκωδέστατο βιβλίο για το οποίο επιλέξαμε τυπογράφο από τη Γερμανία, προκειμένου ο τόμος να είναι κομψός και με την τεχνική αρτιότητα που επιθυμούσαμε.
Ποιος είναι ο απολογισμός των 32 χρόνων και των 1.000 βιβλίων;
Στη διάρκεια αυτών των τριών δεκαετιών αναπτύξαμε σειρές αρχαιοελληνικών και βυζαντινών κειμένων και αστυνομικής λογοτεχνίας, εκδώσαμε κάποια παιδικά βιβλία, δοκίμια αισθητικής και πολιτικά δοκίμια. Ξεκινήσαμε από την καθαρή λογοτεχνία και το σκεπτικό μας διευρύνθηκε πολύ, και συνεχίζει να διευρύνεται. Δεν ήταν αποτέλεσμα προσαρμογής στις επιταγές των καιρών. Η ίδια η δουλειά μάς προσέφερε ερεθίσματα και μας οδήγησε σε άλλους δρόμους.
Πώς θα προχωρήσετε στη συνέχεια, σήμερα, στην εποχή του ηλεκτρονικού βιβλίου;
Γίνεται πολλή συζήτηση για το ηλεκτρονικό βιβλίο στην Ελλάδα λόγω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων χρηματοδότησης, και όλοι τρέχουν. Στο εξωτερικό οι εκδότες είναι πιο μαζεμένοι. Εμείς σκοπεύουμε να ξεκινήσουμε προσφέροντας σε μορφή e-book 25 τίτλους, ελληνικούς και ξένους, για μια δοκιμαστική περίοδο ενός-δύο ετών. Είναι μια κίνηση που θα γίνει πειραματικά, θα δούμε πού θα μας οδηγήσει το νέο μέσο και τι θετικά μπορούμε να πάρουμε από αυτό.
Στο ίδιο πλαίσιο, του πειραματισμού με τις νέες μορφές βιβλίου, σκεφτόμαστε να αναρτήσουμε, μέσα στους επόμενους μήνες, στην ιστοσελίδα μας παλαιότερα βιβλία μας, των δεκαετιών του 1980 και του 1990, σε μορφή pdf, τα οποία θα μπορούν να «κατεβάζουν» οι αναγνώστες δωρεάν.
Ποια είναι επόμενα δυνατά εκδοτικά σας «χαρτιά»;
Τρεις σημαντικές εκδόσεις που ετοιμάζουμε είναι το αριστουργηματικό «Terra Nostra» του Κάρλος Φουέντες, το «2666», το τελευταίο μυθιστόρημα του Ρομπέρτο Μπολάνιο, και η αλληλογραφία του Νίκου Καββαδία με την αδελφή του Τζένια και την ανιψιά του Ελγκα.
Οι εκδηλώσεις και οι προσφορές για τον εορτασμό των 1.000 βιβλίων
- Σε εκδήλωση στη Στοά του Βιβλίου, την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου, στις 20.00, θα παρουσιαστεί ο τόμος «Εκδόσεις Αγρα – 1.001 Βιβλία». Θα μιλήσουν ο εκδότης Σταύρος Πετσόπουλος, ο Διονύσης Καψάλης, ποιητής-διευθυντής του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, ο Παντελής Μπουκάλας, ποιητής-διορθωτής, και ο Στέργιος Δελιαλής, γραφίστας-διευθυντής του Μουσείου Design.
- Το Σάββατο 19 και την Κυριακή 20 Φεβρουαρίου, 11.00-19.00, στο βιβλιοπωλείο της Αγρας (Ζωοδόχου Πηγής 101), πραγματοποιείται bazaar βιβλίων, με έκπτωση 50% και προσφορές